Istraži: Gradačac

Rodnu kuću Husein-kapetana Gradaščevića (1802.-1834.) u Gradačcu je sagradio Gradaščević Osman. Kuća pripada tipu spratne dimalučare sa „ćulhanom“ na spratu.…

Historijski spomenik – hram Svetog proroka Ilije u Gradačcu proglašen je nacionalnim spomenikom na 59. sjednici Komisije za očuvanje nacionalnih…

Grobljansak cjelina – Harem Reuf-begove džamije je proglašen nacionalnim spomenikom na 58. sjednici Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika BiH održanoj…

Grobljanska cjelina – Harem Bukvarske džamije proglašen je nacionalnim spomenikom na 58. sjednici Komisije za očuvanje nacionalnih spomenika BiH održanoj…

Prema historijskim podacima tvrđava je dobila izgled, kakav danas zatičemo, između 1765. i 1824. godine. Za vrijeme austrougarske uprave unutar bedema su sagrađena dva objekta prvobitne civilne namjene, zgrada suda i gruntovnica. Na odbrambenim objektima utvrđenja primjećuju se mnoge pregradnje za koje se ne zna kada su izvršene.

Tvrđava se nalazi na terenu koji sa svih strana pada prema sjevernoj kapi-kuli, gdje je teren najniži i tu se ujedno nalazi veza tvrđave sa centralnim dijelom civilnog naselja – čaršijom. Tvrđava ima dvije cjeline: Donji grad i unutar njega Gornji grad. Cijeli kompleks je opasan bedemima koji zatvaraju površinu od 35 ari, 91 m2. Karakteristično je da su pojedini dijelovi bedema i kule cijelog kompleksa građeni mnogo pažljivije klesanim kamenom nego mnogi drugi gradovi istog doba u Bosni.

Prostor Starog grada ima oblik nepravilnog četverougaonika sa dužinom stranice od oko 180 – 200 m.

Graditeljska cjelina Husejnije (Husein-kapetana Gradaščevića) džamije sastoji se od: ulaznih kapija, harema sa nišanima, objekta džamije, abdesthane i biblioteke.

Džamija pripada tipu centralne potkupolne džamije sa trijemom koji je natkriven sa tri male kupole, što predstavlja vrlo čest tip džamije na prostorima Otomanskog Carstva. Prema svojoj konstrukciji, objekat spada u tip građevine kod koje je prelaz iz kvadratičnog oblika u kupolu izveden trompama.

Spoljne dimenzije džamije (uključujući sofe) iznose 18,59 x 13,90 metara. Džamija je zidana kamenom krečnjakom i, prema podacima iz Kartona objekta Zavoda za zaštitu spomenika BiH, debljina zidova na nekim mjestima (nije precizirano kojim) iznosi i 1,80 metara. Međutim, prema projektu postojećeg stanja koji je uradio isti Zavod 1989. godine, dimenzije zidova su sljedeće: jugoistočni mihrabski zid na koti +1,00 metara ima debljinu 1,34 metra, a debljina jugozapadnog i sjeveroistočnog je 1,35 metara. Sjeverozapadni zid je debljine 1,35 metara.