Aktivnosti na osnivanju Zavoda za zaštitu i korištenje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa Tuzla počeli su još 1978. godine, a prvi Elaborat o društveno-ekonomskoj opravdanosti osnivanja Zavoda urađen je 1980. godine od strane Opštinskog sekretarijata za opšte upravne poslove Skupštine Opštine Tuzla. Ovo pitanje aktuelizirano je tokom 1981. godine a definitivni proces osnivanja pokrenut je početkom 1983. godine.
Odlukom Skupštine Opštine Tuzla broj: 01/1-017-5 od 31. 03. 1983. godine osniva se Radna organizacija Zavod za zaštitu i korištenje kulturno-istorijskog i prirodnog naslijeđa u Tuzli. U članu 4. navedene Odluke stoji da je djelatnost Radne organizacije u osnivanju istraživanje i evidentiranje nepokretnih i pokretnih dobara za koje se pretpostavlja da su od posebnog značaja za kulturu i historiju.
Republički komitet za obrazovanje, nauku, kulturu i fizičku kulturu Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine svojim rješenjem od 12. 09. 1984. godine potvrđuje osnivanje Zavoda pod nazivom Zavod za zaštitu i korištenje kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Tuzla sa sjedištem u Tuzli .
Početak rada Zavoda bio je vezan za istraživanje i evidentiranje nepokretnih i pokretnih dobara na području općine Tuzla. Međutim, krajem 80tih godina XX stoljeća, potpisivanjem ugovora s općinama, preuzima nadležnost nad zaštitom i korištenjem naslijeđa na područjima cijele sjeveroistočne Bosne.
Zakonom o preuzimanju prava i obaveza osnivača prema Zavodu za zaštitu i korištenje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa Tuzla (Sl.novine TK 10/00; 01/12), od strane Skupštine Tuzlanskog kantona, 21. juna 2000. godine, Zavod je proglašen ustanovom od Kantonalnog značaja: «Zavod je javna ustanova koja obavlja djelatnost od posebnog interesa za Kanton».Upisan je u Registar poslovnih subjekata Kantonalnog suda u Tuzli rješenjem broj U/I-922/02 od 23. 08. 2002. godine.
Shodno Zakonu, djelatnost Zavoda je:
- Zaštita kulturnih dobara, prirodnih i drugih znamenitosti;
- Rad povijesnih mjesta i građevina te sličnih znamenitosti za posjetitelje;
- Djelatnost botaničkih i zooloških vrtova i prirodnih rezervata;
- Reguliranje djelatnosti javnih subjekata koji pružaju zdravstvenu zaštitu, usluge u naobrazbii kulturi i druge društvene usluge, osim obaveznog socijalnog osiguranja;
- Istraživanje i eksperimentalni razvoj u društvenim i humanističkim znanostima;
- Izdavanje knjiga;
- Izdavanje časopisa i periodičnih publikacija;
- Ostala izdavačka djelatnost.
Zadaci Zavoda proizilaze iz zakonskih obaveza i programskih opredjeljenja, a osnovni su:
- Istraživanje i evidentiranje nepokretnosti i pokretnih dobara za koje se pretpostavlja da su od posebnog značaja za kulturu i historiju;
- Istraživanje i evidentiranje prirodnih znamenitosti i rijetkosti;
- Utvrđivanje koje nepokretnosti i pokretna dobra imaju svojstvo objekta kulturno – historijskog i prirodnog nasljeđa;
- Proučavanje kulturno – historijskog i prirodnog naslijeđa i staranje o primjeni savremenih metoda zaštite;
- Staranje o organizaciji pravilnog čuvanja i održavanja zaštićenih objekata, vršenje stručnog nadzora nad tim objektima, predlaganje i preduzimanje mjera zašitite;
- Pružanje stručne pomoći imaocima zaštićenih objekata;
- Rad na konzervaciji i restauraciji zaštićenih objekata i vršenje stručnog nadzora nad izvođenjem radova na ovim objektima;
- Staranje o racionalnijem korištenju objekata kulturno – historijskog i prirodnog nasljeđa;
- Vođenje registra o svim zaštićenim objektima;
- Vršenje propagande i popularizacije kulturno – historijskog i prirodnog naslijeđa; objavljivanje publikacija o naslijeđu i o rezultatima rada na njegovoj zaštiti;
- Organizovanje predavanja, izložbi i drugih pogodnih oblika kulturno- obrazovne djelatnosti;
Misija Zavoda:
Misija Zavoda je osiguranje uvjeta za zaštitu i očuvanje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa na području Tuzlanskog kantona, te afirmacija značaja zaštite, očuvanja i prezentacije naslijeđa kao značajnog segmenta kulture i društva.
Vizija Zavoda:
Vizija Zavoda za zaštitu i korištenje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa Tuzlanskog kantona kao kulturne ustanove je stvoriti okruženje u kojem su sloboda i svijest o značaju zaštite i očuvanja kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa jedan od temelja identiteta i razvoja pojedinca, lokalne zajednice, odnosno Tuzlanskog kantona i Bosne i Hercegovine.
Više informacija na: info@bastina.ba