Na inicijativu Enesa Bešića iz Srebrenika, a uz stručnu podršku Zavoda za zaštitu i korištenje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa TK i saglasnost Grada Tuzla, 2018. godine je urađen projekat zaštite i prezentacije starog mezara, kao dobra baštine Tuzlanskog kantona.
Radove tekućeg održavanja ovog dobra baštine također je realizovao Enes Bešić u martu 2025. godine. Sem toga, postavljena je nova info tabla, koja sadrži QR kod sa detaljnijim podacima o navedenom spomeniku i lokalitetu.
Radi se o mezaru sa dva stara nišana, uzglavni nišan – turban sa mudževezom, a nožni nišan – stub sa završetkom na sljeme, koji su ograđeni kamenom i željeznom ogradom. O postojanju ovog mezara nemamo dovoljno historiografski utemeljenih podataka. Međutim, treba istaći da je vila „Pašić“ sagrađena do 1903. godine, a da se shodno tome mezar može datirati u raniji period. Tu je po predanju sahranjen bosanski vojni glasnik (šehid) 1878. godine.
Međutim, određeni podaci idu u prilog tome da mezar datira još iz prvih godina 19. stoljeća. Muhamed Hadžijahić u radu „Jedan nepoznati tuzlanski hagiološki katalog“ ovo grobno mjesto, vezuje za pokojnika (dobri, evlija) koji se navodi u ovom katalogu iz 1800-1802 (prepis) gdje se označava kao „Devletlija ispod parmakluka“. Devletlija u značenju sretan, častan, učen, a imenovani je prema jednom mišljenju koje prenosi Hadžijahić mogao biti onaj koji je usnio poslanika Muhameda a.s. Parmakluk je drvena ograda. (M. Hadžijahić, Navedeni rad, Članci i građa za kulturnu istoriju Istočne Bosne, XIII., 1980.)
Također, postoje usmena predanja da je ovdje 1878. godine sahranjen Džafer Altumbabić ( mezar je prozvan „Džaferovo turbe“), vojni glasnik koji je izvijestio o jednoj vojnoj pobjedi Bošnjaka tokom otpora Austrougarskoj okupaciji Bosne i Hercegovine. Ovo predanje donosimo u nastavku: „Džaferovo turbe uz Vilu Pašić je posvećeno vojnom glasniku Džaferu Altumbabiću koji je 23. augusta 1878. godine sav iscrpljen dojahao do Skvera, uspio je samo prenijeti vijest da su Tuzlaci odnijeli pobjedu nad carskom austrougarskom vojskom kod Moluha i da neprijatelj bezglavo bježi prema Doboju. Izustivši ovo, siroti Džafer je pao mrtav. Sahranjen je tu na licu mjesta. Prošle su godine, Džafer je zaboravljen, a grob zarastao u korov više se nije ni nazirao. Jedan trgovac ogrevnim i građevinskim drvetom je uzeo taj plac sa namjerom da izgradi porodičnu kuću. Gradnja je započeta, ali sve što po danu urade, noću bude srušeno. To se ponavljalo iz dana u dan i cijela čaršija se tome ibretila. Uskoro na lice mjesta dođe jedan starac i kaže graditeljima: „Evo ovdje je mezar jednog vojnika, a vi temelje pomaknite malo dalje i biće sve u redu“. Graditelji ograde mjesto koje im je starac pokazao da je mezar, prihvate se gradnje kuće i završe je bez problema“.
Poslije je porodica Pašić kupila tu vilu i nastavila održavati mezar. Godinama su tu Tuzlaci prolazili i zastajali, neki da nešto prouče, da ostave novac ili cvijet, a mnogi se pitaju čiji li je ovo grob, ko pali svijeće i polaže cvijeće? Ovaj mezar je izazivao strahopoštovanje kod mnogih. ( B. Habul, Z. Pašić..) Naziv Džafer mahale u Tuzli uglavnom se vezuje za Džafera Altumbabića, koji je po svemu sudeći ovdje sahranjen.
Zahvaljujemo se gospodinu Enesu Bešiću na nesebičnom trudu i zalaganju, te se nadamo da će biti više građana, koji će ličnim primjerom potaknuti druge na činjenje dobrih i korisnih djela prema svome zavičaju.
Ovim i sličnim projektima nastoji se obnoviti i zaštiti kulturno-historijsko naslijeđe, sačuvati kulturno pamćenje, kao značajan dio identiteta države, lokalne zajednice, ali i pojedinca.
