Ekipa Zavoda izašla je na teren Donje Dragunje, po pozivu MZ Donja Dragunja, da su pronađeni grobovi na „Mađarskom groblju“. Direktor Zavoda B. Bajrektarević i uposlenik mr. sc. R. Djedović u pratnji predstavnika MZ Branka Namlića iz dijela sela Mezgraje izašla na lokalitet 03. 11. 2011. g.
Radi se o lokalitetu na najvišem dijelu Kozjeg brda, kota 419, sjeveroistočno od Mezgraje. Lokalitet je u obliku blagog platoa dimenzija 100-130 m x 30-40 m. Plato se u narodnoj predaji stanovništva označava kao „Mađarsko groblje“. Veže se za nekadašnje stanovništvo „Mađare“, koje je otjerala velika zima. Danas je aktivno katoličko groblje za Mezgraju.
U sadašnjoj mahali Mezgraja žive Hrvati katolici Namlići i Filipovići. Prema tradiciji ove familije su na prelazu 19/20 stoljeće doselile iz Gornje Obodnice. Oni su zatekli „Mađarsko groblje“ na susjednom brdu. Prve generacije se kopaju u katoličko groblje u Gornjoj Obodnici. Tako je i pradjed Branka Namlića koji je živio u Mezgraji ukopan u Gornju Obodnicu.
Sredinom 20. stoljeća počinje kopanje familija Namlić i Filipović u najviši, sjeverni dio „Mađarskog groblja“. Prvobitnio su postavljani drveni križevi a kasnije zamjenjeni od tvrđeg materijala. Najstarija godina ukopa na spomeniku je iz 1944. Masovnije se u ovo groblje kopa od prije 40-tak godina. Kopaju se familije Namlića i Filipovića. Danas ima oko 50-tak grobova. Prije desetak godina je ranija drvena (prekrivena limom) kapela, zamjenjena zidanom.
Prema tradiciji prilikom kopanja grobova nalažene su kosti i ostaci tkanog platna. Prije nekoliko godina bagerom je ravnan plato starog groblja. Također, i dva
dana prije izlaska ekipe Zavoda na teren. Bager je zahvatio i u stranu odgurao dosta kamenja sa starih grobova, koji su bili obrasli rastinjem.
Na izravnanom platou (južno od aktivnog groblja) se prepoznaju bijele „fleke“, dimenzija 2x3m od nekadašnjih grobova. Na ivici platoa koji nije ravan uočava se stari grob. On je obrubljen poredanim donekle pravilnim kamenjem (vjerovatno pješčar kakvog ima po okolnim šumama) u obliku santrača (niske kamene ograde). Dimenzije pravougaonika su 2x3m. Duža strana je pravca sjever-jug.
Prema priči B. Namlića na zaravnanom platou je bilo više ovakvih grobova a prepoznavali su se i njihovi redovi. Predpostavka je da se i sjeverno od aktivnog groblja u šumi nalaze stari grobovi.
Na aktivnom katoličkom groblju se održavaju vjerski obredi. U mjesecu novembru „misa zavjet“ za Namliće a u proljeće „blagoslov polja“. Kapela je posvećena „Nikoli Taveliću“.
U suradnji sa Muzejom Istočne Bosne i uz prisustvo arheologa potrebno je izvršiti sondažno ispitivanje nekih od starih grobova.
Dragunja je srednjovjekovno naselje koje je ulazilo u sastav župe Jasenica. Odmah po dolasku osmanske uprave (oko 1520), 1533. godine, Dragunja ima 42 kuće, jednu muslimansku, 40 nemuslimanskih (1 baština) i jednu primićura. Veličina prihoda naselja je 5.048 akči i pripada hasu zvorničkog sandžak-bega Ahmed-bega.
Dragunja 1548. godine ima 61 kuću, od toga, muslimanskih 22, nemuslimanskih 38 (8 baština) i jednu primićura Alije, sina Ibrahima. Godišnji prihod naselja je 12.943 akče, najviše od proizvodnje šire vinove loze (4.020) i uzgoja pšenice (3.392). Te godine Dragunja pripada hasu zvorničkog sandžak-bega Mehmed hana. Registrovano je 7 mlinova.
Naselje sredinom XVI stoljeća ima nekoliko imanja. Čifluk Sinan-vojvode ima peihod od 70 akči i Hasan-vojvode od 50 akči, a zemin Pavala je u posjedu Husrevva džindije sa prihodom od 50 akči. Trojica spomenutih drže i sedam parcela vinograda. Baštinu Zlatuša drži Alija, sin Iskendera.
Prema popisu iz 1604. godine Dragunja ima 61 kuću, 17 muslimanskih i 44 nemuslimanske sa 18 baština. Prihod iznosi 13.000 akči, najviše od proizvodnje pšenice (4.000) i šire vinove loze (2.000). Tada imaju i 4 mlina.
U naselju je i nekoliko samostalnih posjeda: čifluk Mehmed-age, Pirije, Turguta i Gazije sa vinogradima, od 400 akči prihoda; čifluk Sinan-vojvode, u posjedu hadži Mustafe džindije, sa vinogradima, od 200 akči; čifluk Hasan-vojvode, u posjedu hadži Mustafe, sa vinogradima, od 80 akči; jedan zemin od 15 akči koji uživaju Sredoje i Uvejz.
Rusmir Djedović, Urbane prilike i razvoj nasleja u nahijama Srebrenik i Jasenaica tokom XVI i početkom XVII stoljeća, u S. Kulenović, R. Djedović, E. Mutapčić, „Srebrenik historijsko-etnografske skice“, JU Centar za kulturu i informisanje, Srebrenik 2007. str. 25-26. Više o naselju Donja Dragunja i demografskim prilikama u njemu vidi u: Medžida Selmanović, Opširni defter Zvorničkog sandžaka iz 1548. godine, (Nahije Jasenica i Srebrenik) i Aladin Husić, Opširni defter zvorničkog sandžaka iz 1604. godine (nahija Jasenica), Biljeg Srebrenika, Časopis za kulturnu historiju, br. 2 i 3, za 2004. i 2005. godinu, JU Centar za kulturu i informisanje, Srebrenik.
„Mađarsko groblje“ kako narodna tradicija naziva odavno napuštenu nekropolu u Donjoj Dragunji, može pripadati srednjovjekovnom ili stanovništvu 16/17. stoljeća. Poznato je da su ova područja jako stradala tokom 18. stoljeća i da je ono zahvaćeno valovima migracija koje su donijele novu demografsku sliku.
