Izletište Mačkovac udaljeno je 5 km od centra Banovića. Smješteno je na lokaciji prema izletištu Zlaća i vrhu Konjuha uzvodno uz rijeku Oskova. Izletište se nalazi na granici sa općinom Živinice i poznato je po najposjećenijim prvomajskim urancima u Tuzlanskom kantonu. „Etno avlija Mačkovac” -neobični muzej pod vedrim nebom koji se nalazi u ovom poznatom izletištu, je nešto što treba biti sastavni dio svake posjete ovom kraju.
Idejni tvorac ovog projekta je Refik Halilović. Ovaj jedinstveni etno prostor posjeduje više kuća, radionica, vodenica i drugih starih objekata, koji su u prošlosti bili dio svakodnevnice stanovništva ovog kraja.
U prelijepom prirodnom ambijentu otrgnut je od zaborava tipičan bosanski ambijent, na način što su restaurirane srednjevijekovne zidine bez upotrebe maltera, stare bosanske kuće šeperuše, sa više od 3 hiljade bakarnih, srebrnih, drvenih i keramičkih rukotvorina, ručnih radova domaćica, vezova i više od 1 600 starih knjiga i dokumenata, dobivenih od potomaka čuvenog đurđevičkog hroničara Mumina Trumića, koji je nastavio bilježiti sva zbivanja užeg i šireg zavičaja od svojih predaka, tako da ova dokumentacija obuhvata vrijednu zbirku staru više od 200 godina.
Etno avlija izrađuje i vlastite suvenire (razne olovke, lule, nargile za pušenje, muštikle, razni drveni muzički instrumenti, kao dvojnice i frule, privjesci za ključeve, šećernice od drveta, zidni satovi sa kartom BiH, sve vrste suđa-zemljanog, bakarnog i drvenog, sačevi, peke, razni kotlovi), a od prodaje istih vrši se dograđivanje i održavanje kompleksa Etno-avlije.
Na daleko čuvena Etno avlija Mačkovac ovih dana je bila domaćin ekipi koja snima film „Hiljadarka”, scenariste Zilhada Ključanina u režiji Nenada Đurića, producenta Almira Šahinovića, a u koprodukciji država regiona Hrvatske, Srbije i Bosne i Hercegovine.
Tvorac ovog muzeja na otvorenom Refik Halilović zadovoljan je što sve više njegova Etno avlija dobiva na značaju:
“Uložio sam dosta truda u očuvanju etnoloških vrijednosti naše države i ovog kraja. Snimanje filma je još jedan dokaz zanimljive i interesantne destinacije kulturnog i izvornog života kakav je bio u ovom kraju, a kakav čuva od zaborava moja Etno avlija”, kaže nam Refik Halilović.
Redovan posjetilac Etno avlije je mr.Rusmir Djedović, stručni saradnik za prirodno i etnološko naslijeđe u Zavodu za zaštitu i korištenje kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa Tuzlanskog kantona:
“Ovo je pravi ambijent za snimanje filma Hiljadarka, u jednom od najboljih lokaliteta Tuzlanskog kantona koji daje ambijent stare bosanske sredine, jer je radnja filma iz tih dalekih godina. Mi u Zavodu za zaštitu i korištenje kulturno-istorijskog i prirodnog naslijeđa TK preporučujemo medijima, posebno TV, kada im treba ambijent tipičnih kuća iz prošlih vremena, da je to upravo Etno avlija Mačkovac”.
Također, Etno avlija je ovih dana obogaćena novim eksponatima, a riječ je o mangali izrađenom od bakra, koja se dugo čuvala u jednom ogranku begovske familije Gardaščević.” Poklon je stigao od Đulafere, kćerke hadži Semke Gardaščević-udate Hamzić, koja je prilikom posjete Etno avliji bila oduševljena, zaplakala od radosti i zaželjela je da njena porodično naslijeđe mangala završi u Etno avliji”, rekao nam je Refik Halilović.
Korišteni Izvori:
-podaci Etno avlije Mačkovac
-arhiva Zavoda
-Dnevni Avaz
-zivinice.ba